Stotteren
Wat is stotteren?
Bij stotteren verloopt de spraakbeweging niet vloeiend.
Klanken of lettergrepen worden herhaald of verlengd, of met spanning uit gesproken.
Daarnaast kunnen er begeleidende symptomen zijn, zoals het meebewegen in het gezicht of van lichaamsdelen bij het stotteren, verstoring van de adem, of transpireren en spanning.
Naast deze zichtbare en hoorbare symptomen zijn er ook verborgen symptomen.
Bijvoorbeeld het vermijden van situaties, bepaalde woorden of klanken omzeilen, gebrek aan zelfvertrouwen en angst om te spreken.
Stotteren kan de communicatie ernstig verstoren.
Over de oorzaak van stotteren zijn in de loop der tijd verschillende theorieën geschreven.
Vroeger dacht men dat stotteren vooral aangeleerd gedrag was.
Tegenwoordig wordt stotteren gezien als een aanleg tot ontregeling van de spraakmotorische processen. Dit zijn ademhaling, stemgeving en articulatie.
Emoties en gedachten rondom het spreken, alsook omgevingsfactoren zijn hierop van invloed.
Stotteren begint meestal bij kinderen tussen de twee en zeven jaar, maar kan ook op latere leeftijd ontwikkelen, bijvoorbeeld tijdens de puberteit.
Bij een grote groep kinderen gaat stotteren vanzelf over, maar soms is behandeling door een logopedist of stottertherapeut wenselijk.
Het is dan belangrijk om snel te beginnen, dit verhoogt de kans op herstel.
Met de Screenings Lijst voor Stotteren (SLS) kan worden onderzocht of verwijzing naar een logopedist geïndiceerd is.
Wat doet de logopedist?
Met kinderen en volwassenen zullen wij samen het stotteren onderzoeken.
Zijn er problemen op het gebied van de spraakmotoriek, zijn er emotionele factoren, omgevingsfactoren of combinaties daarvan?
Vervolgens stellen wij een behandelplan op en bespreken dat met u.
Bij kinderen worden de ouders/verzorgers en soms ook het gezin/de omgeving bij de behandeling betrokken.
Logopedie kan begeleiding en indirecte behandeling zijn, waarbij de omgeving van het kind voorlichting en adviezen krijgt.
Bijvoorbeeld bij de behandeling van jonge kinderen, of als het stotteren maar af en toe voorkomt.
Bij oudere kinderen kan de behandeling zich ook richten op de factoren die van invloed zijn op het stotteren, zoals emoties, gedachten en omgeving.
Bij oudere kinderen en bij (jong-) volwassenen verschuift het accent van logopedie meer naar training van het vloeiend spreken.
Hierbij kan gedacht worden aan vertraging van het spreektempo, het aanleren van spraaktechnische vaardigheden, waarbij gebruik gemaakt wordt van ademoefeningen en ontspanningsoefeningen.