Slikklachten

Slikproblemen doen zich voor wanneer u niet meer goed kan kauwen, het eten niet meer goed kan wegslikken, of u zich telkens verslikt.

U kunt daardoor gaan opzien tegen eten en drinken.

Wat zijn de oorzaken van slikprobremen?

Vermindering van kracht en coördinatie bij het ouder worden

Het kauwen van voedsel verloopt langzamer en moeilijker door krachtvermindering in de kauwspieren.

Het coördineren van bewegingen wordt lastiger.

Daarnaast kunnen problemen met het gebit er voor zorgen dat kauwen moeilijker gaat.

Ook worden restjes soms niet meer goed en automatisch weggeslikt, waardoor u zich sneller kan verslikken.

Ook het slikken zelf kan moeilijker zijn.

Het afsluiten van de luchtpijp op het juiste moment door het strottenklepje, lukt niet meer helemaal.

Vloeistoffen gaan dan te snel naar de keel voor het reactievermogen. Hierdoor verslikt u zich sneller bij het drinken.

Een neurologische oorzaak

Een beroerte, de Ziekte van Parkinson of dementie kunnen leiden tot coördinatieproblemen in de slikbeweging.

Het samenwerken van de spiergroepen die betrokken zijn bij het slikken is dan verstoord.

Daarnaast kan het gevoel in de mond verminderd zijn.

U voelt minder goed wat er in de mond of keel gebeurt.

Hierdoor kan u zich verslikken.

Bij een neurologische aandoening is het dus van belang extra alert te zijn op mogelijke slikproblemen.

Medicijnen

Bij sommige medicijnen treden slikproblemen als bijwerking op.

Medicijnen kunnen de spierkracht verminderen of de coördinatie verstoren.

Hierdoor gaat het kauwen moeilijker, kan de tong het voedsel minder goed verplaatsen of werkt het strottenklepje minder goed of traag.

Sommige medicijnen beïnvloeden de hoeveelheid speeksel in de mond.

Het doorslikken van vast voedsel wordt dan moeilijker.
Een aantal medicijnen bij psychische aandoeningen kan Parkinsonisme (vergelijkbare klachten als bij de Ziekte van Parkinson), veroorzaken: het kauwen en transport van het voedsel wordt dan moeilijker.

Wanneer u medicijnen krijgt, is het belangrijk na te vragen of deze medicijnen invloed kunnen hebben op het slikken, de speekselvorming, spierkracht, gevoel in de tong en mondholte.

Let dan extra goed op bij de maaltijden.

Overleg met de arts of er alternatieven zijn als er sprake is van ernstige bijwerkingen in het slikken.

Het slikken van de medicijnen zelf kan problemen geven.

U heeft dan moeite met het wegslikken ervan, of het gevoel dat de medicijnen achter in de keel blijven hangen.

De medicijnen kunnen soms gemakkelijker met appelmoes, vla of yoghurt worden weggeslikt, in plaats van met water.

Dit moet wel in overleg met uw apotheker, want niet alle medicijnen mogen in combinatie met appelmoes of yoghurt worden ingenomen. Ook mogen de meeste medicijnen niet fijn worden gemaakt of uit de capsules gehaald. worden.

Overleg met uw apotheker wat er mogelijk is.

Een optie bij het slikken van medicijnen kan slikgel/bevochtigingsgel zijn.

Dit geeft verlichting, kalmeert en vergemakkelijkt het slikken.

Verminderde conditie

Als u weinig conditie hebt door bijvoorbeeld een chronische aandoening of een operatie, gaat eten en drinken ook moeizamer.

Er zijn ook medicijnen (zoals hierboven besproken) die als bijwerking minder spierkracht en/of een droge mond veroorzaken.

Gevolgen van slikproblemen

De gevolgen kunnen onder andere zijn:

Gewichtsverlies
Een verslechterde voedingstoestand waardoor de kans op decubitus (doorliggen) toeneemt
Longontsteking (verslikpneumonie)
Minder plezier bij het eten en drinken

Verslikken

Wanneer eten, drinken of speeksel in de luchtpijp komt, spreken we van verslikken.

In de meeste gevallen krijgt u na het verslikken een hoestbui.

Hoesten zorgt ervoor dat hetgeen dat in de luchtpijp terecht is gekomen, eruit wordt geblazen.

Wanneer u niet meer of alleen nog heel zwak kan hoesten, kan er voedsel in de longen terecht komen.

Een longontsteking kan een gevolg van verslikken zijn.

Wat kan logopedie voor u doen?

Wij leren u om weer beter te kunnen slikken. Met meer kracht. Soms met een andere houding van uw hoofd.

Dit oefenen wij met u samen tijdens de broodmaaltijd, het warm eten, de soep en de koffie/thee/sapjes/fris/water.

Het goede slikken wordt al gauw weer een automatisme.

Dan kunt u weer zonder gevaar voor verslikken van uw eten en drinken genieten.